Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων άρχισε να λειτουργεί τον Ιανουάριο του 2000 (ΑΕΜΘ 13, 1999). Περιλαμβάνει αντικείμενα από τις ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή των Αβδήρων από την Αρχαϊκή Εποχή, τον 7ο αι. π.Χ., έως και την Ύστερη Βυζαντινή Εποχή, τον 13ο αι. μ.Χ. Τα εκθέματα του μουσείου καλύπτουν συνολικά τρεις ενότητες: τον Δημόσιο Βίο, τον Ιδιωτικό Βίο και τα Ταφικά Έθιμα των αρχαίων Αβδηριτών.Στις δύο πρώτες ενότητες εκτίθενται αντικείμενα της καθημερινής ζωής των αρχαίων Αβδηριτών: Νομίσματα, διάφορα εργαλεία (από τα οποία αναφέρουμε τα ιατρικά και τα σύνεργα ψαρέματος), σφοντύλια και υφαντικά βάρη για τον αργαλειό, καθρέφτες, κοσμήματα, γυάλινα και αλαβάστρινα μυροδοχεία, σκεύη φαγητού κ.α.Στην ενότητα των ταφικών εθίμων η αναπαράσταση των τάφων, όπως τους έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη, είναι εντυπωσιακή. Προσωπικά αντικείμενα του νεκρού (κτερίσματα), τάφοι και ταφικά μνημεία (επιτύμβιες στήλες, κιονίσκοι κα.) εκτίθενται περιμετρικά της αίθουσας, ενώ το κέντρο καταλαμβάνουν αναπαραστάσεις ταφών που περιέχουν τα σκελετικά κατάλοιπα των νεκρών, όπως αποκαλύφθηκαν κατά την ανασκαφή. Η διευθέτηση των ταφικών αντικειμένων σε συνδυασμό με τον χαμηλό φωτισμό και άλλα μουσειολογικά στοιχεία δημιουργούν υποβλητική ατμόσφαιρα που παραπέμπει στον Κόσμο των Νεκρών. Στην εικόνα μία από τις δύο πήλινες ζωγραφιστές σαρκοφάγους «Κλαζομενιακού» τύπου, που εκτίθενται στο μουσείο και σε λεπτομέρεια το «προσκεφάλαιο», δηλαδή το επάνω τμήμα της. Σε αυτό αποδίδεται ο μύθος του Τρωίλου, του μικρότερου γιού του βασιλιά της Τροίας Πριάμου, που φονεύθηκε από τον Αχιλλέα.Κείμενο επιγραφής: Ο Ερμώναξ ο γιος του Διονυσά από τη γενιά του Ευρυσθένη χαρίζει το [ανάθημα αυτό] στον ήρωα που κατοικεί στο μέσον της πόλης και ακούει τις προσευχές μας.Ο Ερμώναξ, ο γιος του Άρχοντα Διονυσά, από τη γενιά του Ευρυσθένη έζησε στα Άβδηρα προς τα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα. Τι ξέρουμε γι’αυτόν; Ξέρουμε, ότι διετέλεσε υπεύθυνος του νομισματοκοπείου, όπως και ο πατέρας του. Ξέρουμε, ότι τη γυναίκα του τη λέγανε Αρχήνασσα. Ξέρουμε, ότι αφιέρωσε στον Επώνυμο Ήρωα της Πόλης ένα άγαλμα. Νομίζετε ότι είναι λίγα; Πιθανότατα όχι… Και αν έχετε καμιά αμφιβολία ότι υπήρξε γόνος της άρχουσας τάξης, τα ονόματα το μαρτυρούν: το όνομά του σημαίνει «Άναξ Ερμής» δηλαδή «Βασιλιάς Ερμής», ενώ και το όνομα της γυναίκας του περιείχε τη λέξη Άνασσα, δηλαδή βασίλισσα. Όσο για τον πατέρα του, δεν είναι και λίγο να σε λένε Διονυσά, όταν πολιούχος θεός της πόλης ήταν ο Διόνυσος. Και κάτι ακόμα: οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί έχουν τεκμήρια και πιστεύουν ότι τα μέλη της οικογένειας αυτής ανήκαν στο ανώτατο ιερατείο.Οι τέχνες και οι επιστήμες ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο στα αρχαία Άβδηρα. Και τούτο επιβεβαιώνεται από μια πολύ σημαντική ανακάλυψη. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 η αρχαιολογική έρευνα έφερε στο φως τα σκελετικά κατάλοιπα νεκρής, τα οποία μελετήθηκαν διεξοδικά και παρουσιάστηκαν στην επιστημονική κοινότητα. Πρόκειται για επιτυχή κρανιακή επέμβαση που πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 7ου αι. π.Χ. από ειδικευμένους Κλαζομένιους ιατρούς που ακολούθησαν την πρώτη αποικιακή προσπάθεια. Η ιατρική επιστήμη στο χώρο των Αβδήρων εφαρμόζεται, πολύ πριν ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης, την θεμελιώσει και συστηματοποιήσει, διακόσια περίπου χρόνια αργότερα, με πληθώρα έργων. Ένα από αυτά είναι το περίφημο έργο του «Περί των εν τη Κεφαλή Τρωμάτων». Ο Ιπποκράτης επισκέπτεται την πόλη, κατά την τριετή παραμονή του στη Θάσο, στο τέλος του 5ου αι. π.Χ. για να εξετάσει τον Δημόκριτο ο οποίος αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας.Στο χώρο του μουσείου σήμερα εκτίθενται ιατρικά εργαλεία της ρωμαϊκής εποχής, που προέρχονται από τις ανασκαφές στην αρχαία πόλη.